De bibliotheek is expert op het gebied van zoeken, vinden en kritisch evalueren van informatie. Ze is van oudsher de toegangspoort tot betrouwbare kennis. Daarnaast beschikt ze – net als het internet – over een oneindige bron van informatie. Ook is de bibliotheek steeds meer actief op het gebied van media-opvoeding en digitale basisvaardigheden.
Je leert er deze dingen:
- Hoe vind je wat je zoekt?
- Hoe formuleer je een goede zoekvraag?
- Wat staat er precies in een tekst?
- Hoe onderscheid je betrouwbare informatie van onbetrouwbare?
- Van wie is de informatie afkomstig?
- Waar zoek je als er niets op internet te vinden is?
De rol van de bibliotheek op het gebied van mediawijsheid
Bibliotheken gaan een steeds belangrijkere rol spelen bij mediawijsheid. Bijvoorbeeld bij het stimuleren, ondersteunen en faciliteren van Nederlanders op het gebied van (nieuwe) media. Zo worden zij de huizen van mediawijsheid.
Ook mensen die (nog) niet over digitale basisvaardigheden beschikken, kunnen bij hun bibliotheek terecht. Bijvoorbeeld voor allerlei soorten lezingen, cursussen en andere activiteiten die mensen van alle leeftijden helpen mediawijs te worden.
Voor bibliotheekprofessionals:
- Bibliotheek Rotterdam schrijft een blog over media en technologie
- Op de site van Bibliotheeknetwerk vind je producten, instrumenten en inspiratie waarmee je als bibliotheek invulling kan geven aan digitaal burgerschap
- Op de website Innovatiebieb.nl kunnen bibliotheken ideeën, kennis en materialen over innovatie delen en leren van elkaar. Ook vind je er innovatieve projecten en initiatieven op het gebied van mediawijsheid
- Bibliotheken kunnen de gratis programma’s van Oefenen.nl inzetten om mensen te begeleiden in hun digitale basisvaardigheden. Het laagdrempelige Klik & Tik helpt bijvoorbeeld met de basis van computer- en internetgebruik
Voor bibliotheekbezoekers met kinderen:
- De e-learning ‘Digistart voor het jonge kind (0-6 jaar)‘ helpt je om je een goed beeld te vormen van de moderne mediaomgeving en de rol die de bibliotheek heeft op het vlak van mediaopvoeding voor het jonge kind. Bekijk ook de Digistart voor het kind op de basisschool (4-12 jaar)
- Op de Voorleeshoek vind je de mooiste voorleesfilmpjes van de leukste kinderboeken.
- Probiblio heeft een groot aanbod aan ondersteunend materiaal. Zo zijn er onder andere checklisten om de geschiktheid van apps en filmpjes te bepalen en Lab out of the Box-leskist over digitale geletterdheid
- In de actiegids vind je tips, publicaties, trainingen en instrumenten die je als bibliotheek in kunt zetten voor ouders, kinderopvang, onderwijs, opvoedprofessionals en je eigen medewerkers. Samengesteld door Netwerk Mediawijsheid, Koninklijke Bibliotheek en Cubiss
- In het dossier Digitaal burgerschap van Bibliotheekinzicht.nl lees je over de rol die de bibliotheek kan spelen in het digitaal vaardig maken (en houden) van mensen
- Deze publicatie van Cubiss helpt bibliotheken bij het ontwikkelen van een totaalaanpak gericht op het jonge kind, waarin taal én media hand in hand gaan
- Sardes biedt bibliotheek- en opvoedprofessionals informatie, kennis en inspiratie over kind & media
- Bibliotheken kunnen ouders en opvoeders helpen het gesprek over mediagebruik op gang te brengen, bijvoorbeeld met de MediaDiamant of MediaWolk
- Als beroepskracht kun je ouders ondersteunen bij vragen over mediaopvoeding. Maar hoe mediawijs ben jij zelf eigenlijk? Doe de test van het NJi
- Zo gebruikt Bibliotheek Rotterdam de MediaDiamant voor ouderbijeenkomsten
- Met de Lab out of the Box-leskisten verzorg je kant-en-klare lessen over digitale geletterdheid
- Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA) biedt de Maakplaats 021, waar kinderen digitale vaardigheden ontwikkelen
- Bibliotheek Zuidoost Fryslån heeft diverse onderwijsproducten over goed en veilig omgaan met informatie op internet en andere media
- Leesvaardigheid is fundamenteel voor mediawijsheid. Daarom zet De Bibliotheek op school zich (samen met scholen en gemeenten) in voor de bevordering van mediawijsheid binnen het onderwijs. In de onderbouw van de basisschool ligt de focus met name op leren lezen. In de bovenbouw wordt meer aandacht besteed aan informatievaardigheden en mediavaardigheden.
Veelgestelde vragen
Een mediacoach is gespecialiseerd in het begeleiden bij mediawijsheid. Ze helpen kinderen, jongeren én ouderen om (nieuwe en traditionele) media slim, leuk en juist gedoseerd te gebruiken.
Mediacoaches zijn vaak in dienst bij een bibliotheek, een school of (jeugd)hulpverlening. Er zijn ook zelfstandig werkende mediacoaches.
De bibliotheek is een belangrijke partner voor het onderwijs als het gaat om mediawijsheid. De bibliotheek is immers expert op het gebied van zoeken, vinden en kritisch evalueren van informatie.
Leerlingen die een spreekbeurt, werkstuk of opstel moeten maken, leren er de juiste zoekvragen te stellen en relevante informatie boven tafel te krijgen. Dit noemen we informatievaardigheden.
Meer weten?
Wil je meer informatie over de bibliotheek? Zij helpen je op weg:
