Sociaal met media

Sexting

Sexting, sociale media, seks, jongeren, mediawijshied

Online flirten, daten en experimenteren kan heel leuk zijn. Maar sexting en online porno brengen ook risico’s met zich mee. Hoe zorg je dat online seksualiteit leuk blijft?

Wat is sexting?

Sexting is het verzenden/ontvangen (texting) van seksueel getinte teksten, foto’s of filmpjes. Jongeren ontdekken hun seksualiteit voor een belangrijk deel via internet. Sexting is spannend, maar kan ook negatieve gevolgen hebben.

In Nederland wordt sexting gedoogd mits er wederzijds goedvinden is. Sexting is strafbaar als het om minderjarigen gaat. Volgens het Wetboek van Strafrecht maak je kinderporno. Al vanaf 12 jaar kan je worden vervolgd voor het maken, bezitten en verspreiden van kinderporno.

In 2020 is de wet vernieuwd, waardoor sexting tussen twee jongeren niet meer wordt gezien als strafbaar. Het wordt geaccepteerd als experimenteergedrag. Maar alleen als het gaat om een gelijkwaardige situatie tussen leeftijdsgenoten en als het beeldmateriaal alleen privé wordt gebruikt. Vanaf 1 juli 2024 is het strafbaar voor volwassenen om seksueel getinte berichten uit te wisselen met kinderen tot 16 jaar.

Sexting kan heel leuk zijn

De online omgeving is voor jongeren een belangrijk onderdeel van hun wereld. Ze experimenteren, verkennen grenzen, willen erbij horen en ontdekken hun seksualiteit. Jongeren zijn veel online en delen veel foto’s en filmpjes met elkaar. In de periode van september 2023 tot februari 2024 heeft 15% van de jongeren tussen de 13 en de 24 jaar aan sexting gedaan, zo blijkt uit onderzoek uitgevoerd door Rutgers en Soa Aids Nederland.

Sexting is meestal onderdeel van seksueel experimenteren en gebeurt vaak binnen een relatie. Sexting kan daarmee iets leuks zijn, zolang je er allebei plezier aan beleeft. Belangrijk is dat je altijd je eigen gevoel volgt. Als je twijfelt, vraag dan bijvoorbeeld iemand die je vertrouwt om advies.

Wat zijn de risico’s van sexting?

De beelden die via sexting zijn verstuurd, kunnen worden misbruikt voor chantage of bijvoorbeeld uit wraak op internet worden verspreid. Ook komt het voor dat een foto per ongeluk wordt doorgestuurd en in verkeerde handen terecht komt. Wanneer de beelden eenmaal online staan heb je er geen controle meer over. De bekendste risico’s van sexting zijn cyberpesten, wraakporno en afpersing.

Het probleem is dus niet sexting zelf, maar het ongewenst verspreiden van het bericht en het beschamen van mensen, ofwel shame sexting.

Wanneer foto’s ongewenst worden doorgestuurd, kunnen jongeren te maken krijgen met victimblaming en slutshaming op school, online en soms ook thuis. Het slachtoffer wordt dan veroordeeld om het maken van de beelden. De impact hiervan is vaak groot op het leven van het slachtoffer en leidt in extreme gevallen zelfs tot zelfdoding. Door een dubbele seksuele moraal kan een meisje sneller te maken krijgen met slutshaming en victimblaming. Ze wordt veroordeeld als ‘slet’ voor seksueel gedrag, waarvoor een jongen juist bejubeld wordt.

De politie ziet een groeiend aantal jongeren dat erg ongelukkig wordt van de gevolgen van sexting en roept jongeren daarom op geen naaktfoto’s meer te maken. Sinds januari 2020 is het verboden om naaktbeelden van iemand te delen wanneer de verzender weet dat dat nadelig is voor de afgebeelde persoon. Het maakt hierbij niet uit of iemand toestemming heeft gegeven om de beelden te maken.

Wraakporno

Wraakporno is het online zetten van naaktfoto’s/filmpjes van je ex. Dankzij mobiele telefoons en sociale media verspreidt dit materiaal zich razendsnel.

      • Slachtoffer? Je kunt terecht bij meldknop.nl of helpwanted.nl
      • Verwijder materiaal pas na overleg met de politie, het kan belangrijk bewijsmateriaal bevatten
      • Hoe sneller je reageert, hoe beter. De kans op verdere verspreiding wordt kleiner
      • Denk goed na voordat je uit de kleren gaat

Toch een filmpje maken? Houd je gezicht, tatoeages of andere duidelijke kenmerken buiten beeld. Let op dat ook dit niet je anonimiteit garandeert.

Vanaf 1 januari 2020 is wraakporno strafbaar. Helpwanted.nl legt uit wat precies de regels zijn

Sextortion

Sextortion is afpersing met een seksueel getinte foto of video. De daders willen vaak geld of meer pikante foto’s. Sextortion komt van de Engelse woorden ‘sex’ en ‘extortion’, wat afpersing betekent. 

Zelf slachtoffer van sextortion? Bekijk wat je kunt doen op helpwanted.nl

Dit kun je als opvoeder doen (of laten)

Maak bijvoorbeeld deze afspraken met je puber:

Toch iets misgegaan? Dit kun je als slachtoffer doen (of laten)

Speel MediaMasters

MediaMasters is een spannende serious game over de kansen en gevaren van (digitale) media, speciaal voor groep 7 en 8. Door het spelen van de game bouwen leerlingen basiskennis op over mediawijsheid. Hoe ga je mediawijs om met WhatsApp, online pesten, cybercriminaliteit en gamen? Leerlingen gaan in de klas én thuis de mediawijze uitdagingen aan en bundelen hun krachten om MediaMissies te volbrengen.

» Speel MediaMasters

Veelgestelde vragen

Is sexting strafbaar?

Officieel is sexting strafbaar als het om minderjarigen gaat. Volgens het Wetboek van Strafrecht maak je immers kinderporno. Een veroordeling hiervoor blijft levenslang staan.

In Nederland wordt sexting gedoogd mits er wederzijds goedvinden is.

Iemand kan vervolgd worden als er sprake is van een (of meer) van onderstaande zaken:

  • Er is sprake van druk of dwang
  • De beelden zijn verspreid
  • Degene van wie de beelden zijn gemaakt wist dit niet
  • De betrokkenen zijn ongelijkwaardig, bijvoorbeeld bij een groot leeftijdsverschil
  • De beelden zijn gebruikt voor pesten of chantage
  • De beelden zijn gemaakt om er geld mee te verdienen

Sinds januari 2020 is wraakporno strafbaar. Dat betekent dat het verboden is om naaktbeelden van iemand te delen, wanneer de verzender weet dat dat nadelig is voor de afgebeelde persoon. Het maakt hierbij niet uit of iemand toestemming heeft gegeven om de beelden te maken.

In 2020 is de wet vernieuwd, waardoor sexting tussen twee jongeren niet meer wordt gezien als strafbaar. Het wordt geaccepteerd als experimenteerdgedrag. Maar alleen als het gaat om een gelijkwaardige situatie tussen leeftijdsgenoten en als het beeldmateriaal alleen privé wordt gebruikt.

Is wraakporno strafbaar?

Sinds januari 2020 is het verboden om naaktbeelden van iemand te delen wanneer de verzender weet dat dat nadelig is voor de afgebeelde persoon. Het maakt hierbij niet uit of iemand toestemming heeft gegeven om de beelden te maken.

Helpwanted legt uit wat de wet precies inhoudt

Wat is sextortion?

Sextortion is afpersing met een seksueel getinte foto (of video). De afperser wil geld of meer pikante foto’s. Vaak zijn de foto’s gestolen via sociale media, e-mails, door het overnemen van webcams of door apparatuur te stelen.

Sextortion is niet hetzelfde als grooming of sexting, hoewel het vaak samengaat. Voor meer hulp kun je terecht bij de instanties hieronder.

Waar kan ik aangifte doen?

Er zijn diverse meldpunten waar je terecht kunt voor hulp en advies over grooming, kinderporno, sextortion, loverboys en ander (online) seksueel misbruik.

Er circuleren naaktfoto’s en/of seksfilmpjes van leerlingen op school. Wat te doen?

Scholen worden regelmatig geconfronteerd met ongewenste foto’s en filmpjes.

Zijn er lespakketten over sexting, seksualiteit en (online) liefde?

Kijk eens bij:

Andere vormen van seksualiteit op internet

Porno kijken

Wereldwijd is het bekijken van porno een van de meest voorkomende activiteiten op internet. Ook jongeren kijken online naar porno. Het is een manier om te experimenteren op seksueel gebied.

Het bezoeken van 18+ websites is voor veel ouders een grote zorg. Het grootste risico daarbij is dat kinderen kunnen schrikken van de beelden of een onrealistisch seksbeeld krijgen.

Om te stimuleren dat ouders met hun kinderen in gesprek gaan, lanceerde SIRE de campagne ‘Praat met je kind over porno, voordat internet het doet’. Het is belangrijk om het kind voor te bereiden op de beelden die zij op internet kunnen tegenkomen.

Online daten

Online daten is het leggen van contacten via internet om er een relatie aan over te houden. Dit gebeurt via datingsites en sociale media zoals Tinder. Uit onderzoek blijkt dat de seksuele ontwikkeling van jongeren voor een deel verschoven is naar de online wereld. Aan de ene kant biedt de online wereld meer mogelijkheden om contacten te leggen. Aan de andere kant wordt de drempel om ‘in het echt’ op iemand af te stappen groter. Mede door de invloed van sociale media beginnen jongeren later aan seks.

Ook aan online daten zijn risico’s verbonden. Wees alert op nepprofielen en realiseer je het gevaar van afspreken met een onbekende. Ook bevat je profiel veel persoonlijke informatie. Dit maakt je kwetsbaar. Bedenk dat deze gegevens soms worden bewaard, ook lang nadat je je profiel hebt verwijderd.

Grooming
Op internet is grooming de term die we gebruiken voor digitaal kinderlokken; het benaderen van kinderen voor seksueel contact, bijvoorbeeld via sociale media en chats in games. Grooming is in Nederland verboden.

Loverboys
Ook loverboys zijn actief op internet. Via chatrooms leggen zij contact met meisjes. Die zijn soms kwetsbaar, onzeker of eenzaam, waardoor zij met veel complimentjes en aandacht verleid kunnen worden. Eenmaal verliefd, dwingt een loverboy haar om de prostitutie in te gaan.

Hulp of advies nodig?

Deze organisaties helpen je verder:

Website over online seksueel misbruik van kinderen en jongeren

Meldknop.nl - Iets vervelends gebeurd op internet? Meld het hier!

Deskundigen geven antwoord op vragen over kinderen en media

Aware Online zorgt bij verschillende doelgroepen voor bewustwording op het internet

Expertisecentrum voor relaties, liefde en seks bij jongeren

Verzorgt voorlichtingen op scholen rondom sociale veiligheid en mediawijsheid